Mơ về lễ tốt nghiệp THPT ở Việt Nam

‘Hy vọng một ngày không xa, Việt Nam đổi mới thi cử, các em lớp 12 không còn chịu quá nhiều áp lực và ngày tổng kết năm học sẽ được vinh dự bước lên lễ đài nhận bằng tốt nghiệp THPT, đánh dấu cột mốc quan trọng của đời người’, bạn đọc Lê Thị Ngọc Nhẫn chia sẻ. 
le tot nghiep thpt.jpg
Ảnh minh họa

Hơn mười năm công tác tại trường Trung học phổ thông (THPT) nên tôi hiểu nỗi vất vả của các em học sinh lớp 12 phải miệt mài học tập để vượt qua kỳ thi quốc gia mới được công nhận tốt nghiệp THPT. Niềm vui của các em chỉ được vỏn vẹn trong giây phút đến trường ký tên nhận giấy chứng nhận tốt nghiệp tạm thời và phải chờ thêm nhiều tháng nữa mới được Sở Giáo dục và Đào tạo cấp bằng tốt nghiệp chính thức.

Thế hệ 7x như chúng tôi và đến thế hệ của các em học sinh bây giờ chưa từng được tham dự một buổi Lễ tốt nghiệp THPT sau 12 năm đèn sách. Chỉ có một vài trường ngoài công lập dạy theo chương trình quốc tế tổ chức lễ tốt nghiệp cho học sinh THPT, còn các trường công lập thì hầu như không. Vì thế, khi được chứng kiến một buổi Lễ tốt nghiệp THPT thật trang trọng và đầy cảm xúc dành cho hơn 900 học sinh lớp 12 của trường công lập Brockton High School, tiểu bang Massachusetts ở Mỹ, tôi lại mơ một ngày không xa các em học sinh tốt nghiệp THPT ở Việt Nam cũng được tận hưởng cảm giác hạnh phúc như thế.

Còn gì hạnh phúc hơn khi các em được khoát lên người bộ lễ phục tốt nghiệp, được bắt tay với Hiệu trưởng khi bước lên lễ đài nhận bằng tốt nghiệp và được nhận những bó hoa tươi thắm, những lời chúc mừng từ cha mẹ, thầy cô và bạn bè. Niềm vui vỡ oà khi các em cùng đồng loạt tung mũ tốt nghiệp lên bầu trời xanh.

Giấc mơ chỉ là giấc mơ nếu chúng ta không chịu nghiên cứu và hành động. Nếu ai từng nghiên cứu về giáo dục phổ thông K-12 ở Mỹ thì sẽ biết ở nước này không có tổ chức điểm thi tốt nghiệp THPT cấp quốc gia mà mỗi tiểu bang được quyền tự chủ trong việc đưa ra các yêu cầu học sinh cần phải đạt để được xét công nhận tốt nghiệp THPT. Các yêu cầu tốt nghiệp THPT (High School Graduation Requirements) được công khai, phổ biến rộng rãi đến tất cả giáo viên, học sinh, phụ huynh và cộng đồng ngay từ đầu cấp học. Vì thế, học sinh luôn chủ động học tập mà không phải hồi hộp, lo lắng chờ đợi đến gần cuối năm học 12 mới biết được thi môn gì và thi như thế nào.

Chẳng hạn, ở Minnesota, Luật Quản lý của tiểu bang (Minnesota Administrative Rules) quy định điều kiện để được công nhận tốt nghiệp THPT như sau:

Các môn học Số tín chỉ cần đạt (từ lớp 9 đến lớp 12)(Tổng cộng 21,5 tín chỉ để TN.THPT)
Tiếng Anh/ Ngôn ngữ 4 tín chỉ
Toán 3 tín chỉ (hoàn thành ít nhất):
Đại số trung cấp
Hình học
Xác xuất & Thống Kê
Khoa học 3 tín chỉ:
1 tín chỉ môn Sinh học và
2 tín chỉ học sinh chọn
Các môn Xã hội 3,5 tín chỉ:1 tín chỉ môn Lịch sử Hoa Kỳ
0,5 tín chỉ môn Lịch sử Thế giới
0,5 tín chỉ môn Công dân/ Chính quyền
0,5 tín chỉ môn Kinh tế
1 tín chỉ môn Địa lý
Các môn tự chọn 8 tín chỉ:Trong đó có 1 tín chỉ phải đạt ở môn nghệ thuật: mỹ thuật, âm nhạc, kịch, khiêu vũ hoặc loại hình nghệ thuật khác.
* Các trường có thể yêu cầu thêm một số khóa học khác trong điều kiện tốt nghiệp để hoàn thành chương trình riêng biệt của nhà trường.** Một tín chỉ môn học tương đương với việc hoàn thành chương trình của một năm học hoặc học sinh đáp ứng được các tiêu chuẩn của tiểu bang.

Các yêu cầu về đánh giá:
Học sinh phải đạt yêu cầu về điểm số:

    – Bài luận văn tốt nghiệp (Lớp 9)
– Bài đọc hiểu tốt nghiệp – Kỳ kiểm tra chung của tiểu bang (Lớp 10)
– Toán tốt nghiệp – Kỳ kiểm tra chung của tiểu bang (Lớp 11)

Bảng trên cho chúng ta thấy, thời điểm để các trường THPT ở tiểu bang Minnesota tổ chức các kỳ kiểm tra theo yêu cầu tốt nghiệp THPT được phân bố thực hiện trong nhiều năm học, chứ không phải chỉ tập trung thi ở năm học lớp 12. Điều này làm giảm áp lực cho học sinh lớp cuối cấp.

Ở tiểu bang Massachusetts cũng tương tự như thế. Trần Phúc Huy, cựu học sinh trường THPT Randolph, hiện là sinh viên năm thứ 2 Đại học Wentworth, bang Massachusetts chia sẻ: “Năm học lớp 12, em và các bạn trong lớp học nhẹ nhàng vì những bài kiểm tra quan trọng theo yêu cầu tốt nghiệp THPT đã được thực hiện ở những năm trước đó. Năm cuối cấp, chúng em học một số môn còn lại của chương trình và tập trung thi SAT (Scholastic Attitude Test) để đủ điều kiện nộp hồ sơ xét tuyển vào các trường đại học. Trước khi kết thúc năm học lớp 12, chúng em đã biết mình đủ điều kiện tốt nghiệp THPT và nhận được thông báo kết quả tuyển sinh từ các trường đại học”.

Hy vọng một ngày không xa, Việt Nam thực hiện thành công Nghị quyết 29 về đổi mới toàn diện giáo dục và đào tạo, trong đó có đổi mới thi cử sao cho các em học sinh lớp 12 không còn phải chịu quá nhiều áp lực và ngày tổng kết năm học sẽ là ngày các em được vinh dự bước lên lễ đài nhận bằng tốt nghiệp THPT, đánh dấu một cột mốc quan trọng trên con đường học vấn của một đời người.

-> Đã có điểm thi vào cấp 3, thí sinh có thể tra cứu điểm thi vào lớp 10 năm 2015 tại đây.