Cây cỏ máu có tác dụng gì? Cách sử dụng loại dược liệu này
Cây cỏ máu có tác dụng gì? Loại dược liệu này được sử dụng rất phổ biến để chữa nhiều căn bệnh cũng như bồi bổ cơ thể cụ thể như thế nào? Mời các bạn cùng chuyên mục sức khỏe tìm hiểu qua bài viết dưới đây
Đôi chút về cây cỏ máu
Cây cỏ máu là một loại cây có nhiều tên gọi khác như huyết đằng, kê huyết đằng, cây huyết rồng, đại hoàng đằng hay hồng đăng. Tên khoa học của loài cây này là Sargentodoxaceae, thuộc họ Huyết đằng.
Cây cỏ máu là loại cây dây leo có kích thước lớn và thân gỗ. Thân cây có chiều dài lên đến 10 mét, đường kính 3-4 cm, hình trụ tròn hoặc hơi dẹt với lớp vỏ màu nâu nhạt và hơi thô ráp. Cây được đặt tên là cây cỏ máu do khi cắt thân cây đôi thì sẽ chảy ra nhựa màu đỏ giống như màu máu.
Phần lá của cây cỏ máu dạng lá kép, gồm 3-9 lá chét hình trứng, mặt trên bóng nhẵn, màu xanh đậm còn mặt dưới màu nhạt hơn.
Cây cỏ máu đâm ra hoa từ các nách lá, phần cuống nhỏ, phủ lông mịn bên ngoài, mọc thành chùm và có màu tím. Quả của cây cỏ máu rụng vào tháng 9 đến tháng 10 hàng năm, có dạng quả đậu hình trứng hoặc lưỡi liềm, dài 7cm, có lông nhung bao phủ và chứa 3-5 hạt.
Cây cỏ máu phổ biến ở Việt Nam và một số quốc gia khác như Trung Quốc hay Lào. Tại Việt Nam, cây cỏ máu thường được tìm thấy ở các vùng núi có độ cao trên 850m, có thể mọc trong rừng hoặc ven bờ sông, bờ suối. Người dân thu hái cây cỏ máu quanh năm, nhưng nhiều nhất từ tháng 8 đến tháng 10. Những thân cây có phần vỏ màu vàng, bề mặt mịn, rắn chắc và còn tươi được lựa chọn để thu hái. Hiện có hai cách sơ chế dược liệu cây cỏ máu là dạng tươi và dạng khô, tuy nhiên dược liệu này cần được bảo quản ở nơi khô ráo và mát mẻ để tránh bị nấm mốc xâm nhập và hư hỏng.
Cách sử dụng dược liệu cây cỏ máu
Người dân có thể thu hoạch thân cây cỏ máu quanh năm, tuy nhiên tháng 8 đến tháng 10 là thời điểm tập trung nhiều nhất. Người dân thường chọn những thân cây có phần vỏ màu vàng, bề mặt mịn, rắn chắc và còn tươi để thu hái.
Hiện nay, có hai cách sơ chế dược liệu từ cây cỏ máu như sau:
- Dạng tươi: Sau khi thu hái về, thân cây cỏ máu được rửa sạch và thái thành những phiến mỏng, có thể sử dụng ngay.
- Dạng khô: Trước khi phơi khô, thân cây cỏ máu cần được ngâm nước, với thân nhỏ ngâm trong 1-2 giờ và thân to ngâm trong 3 ngày liên tục. Sau đó, thân cây cỏ máu được vớt ra, rửa sạch và thái thành những phiến mỏng. Cuối cùng, dược liệu được làm khô bằng cách phơi nắng hoặc sấy.
Tuy nhiên, dược liệu từ cây cỏ máu dễ bị nấm mốc xâm nhập và gây hư hỏng nếu không được bảo quản đúng cách. Vì vậy, nên bảo quản trong điều kiện nhiệt độ phòng, ở những nơi khô ráo và mát mẻ. Khi sử dụng trong mùa Đông hoặc mùa mưa với độ ẩm không khí cao, nên phơi khô hoặc sấy lại để bảo quản được lâu hơn.
Cây cỏ máu có tác dụng gì?
Nhiều người thắc mắc về tác dụng của cây cỏ máu. Theo các chuyên gia y học cổ truyền, cây cỏ máu là một loại thuốc kê huyết đẳng được sử dụng rộng rãi trong Y học Cổ truyền. Tác dụng của cây cỏ máu phụ thuộc vào các thành phần hóa học bên trong, bao gồm Beta Sitosterol, Daucosterol, 5-Alpha-Stigmastan-3-Beta, 9-Methoxy Coumestrol, Milletol, Medicagol, Epicatechin, nhựa, 4-tetrahydroxy chalcone, Protocatechuic acid, Licochalcone, Friedelan-3-Alpha-Ol… Ở cây cỏ máu, thân cây được sử dụng làm dược liệu, còn rễ, vỏ và hạt chứa các hợp chất khác như nhựa, Glucozit, Tanin và một số hợp chất khác.
Theo tài liệu y học cổ truyền như Đông Dược Học Thiết Yếu và Trung Dược Học, cây cỏ máu có vị đắng, hậu ngọt và tính ấm.
Vị thuốc này được coi là thuộc vào 3 kinh Can, Thận và Tỳ. Tác dụng của cây cỏ máu trong Y học Cổ truyền bao gồm chỉ thống, lợi huyết, thông kinh hoạt lạc, thư cân, hành huyết, táo vị và làm bền chắc gân xương.
Nó được sử dụng để chữa các bệnh như thiếu máu, hư lao, mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, đau lưng, mỏi gối, kinh nguyệt không đều, khí huyết hư, thiếu máu não, cơ thể suy nhược, đau dạ dày, đổ nhiều mồ hôi trộm hoặc dùng cho phụ nữ sau sinh bị thiếu máu, da xấu và kém sắc.
Nghiên cứu trên động vật cho thấy chiết xuất cồn từ cây cỏ máu có thể giảm viêm khớp và thúc đẩy chuyển hóa phosphate tại thận và tử cung của chuột. Sử dụng nước sắc từ cây cỏ máu trên chó và thỏ cũng cho thấy giảm chỉ số huyết áp và ức chế cơ tim trên ếch thử nghiệm. Thử nghiệm trên chuột với tiêm dịch chiết từ cây cỏ máu cũng cho thấy tác dụng giảm đau và an thần.
Mặc dù vậy, cây cỏ máu cũng có thể gây ngộ độc nếu việc tiêm chiết xuất từ cây cỏ máu vào tĩnh mạch động vật với liều lượng 4.25g/kg vẫn tiềm ẩn nguy cơ gây độc và có thể dẫn đến tử vong.
Cây cỏ máu chữa bệnh gì?
Viêm khớp dạng thấp
Để chuẩn bị nguyên liệu, cần có các thành phần sau:
- 16g cây cỏ máu, 16g cây cứt lợn, 16g rễ vòi voi, và 16g cây khúc khắc.
- 12g địa hoàng và 12g ngưu tất.
- 10g rễ cây cà gai leo, hồng trúc, cây đơn châu chấu và rễ cúc ảo mỗi loại.
Sau khi sắc uống nguyên liệu này mỗi ngày một lần, nó sẽ có hiệu quả chống viêm, giảm đau, giúp làm ấm khớp và cải thiện các triệu chứng bệnh viêm khớp dạng thấp.
Thiếu máu, bệnh hư lao
Để chuẩn bị, bạn cần khoảng 200-300g dược liệu từ cây cỏ máu. Sau đó, hãy tán nhỏ dược liệu và cho vào bình ngâm cùng với 1 lít rượu. Thời gian ngâm ít nhất là 7-10 ngày trước khi sử dụng để đạt được hiệu quả tốt nhất.
Đau lưng, mỏi gối
Cây cỏ máu có tác dụng gì chữa bệnh đau lưng, mỏi gối, tình trạng này thường xảy ra ở người lớn tuổi và cho thấy chức năng thận đang giảm. Trong y học dân gian, cây cỏ máu được sử dụng để điều trị tình trạng này.
Công thức bài thuốc gồm 16g sâm nam (tục đoạn), 16g cây cỏ máu, hương thảo, cẩu tích và khoan cân đằng mỗi vị 12g, được trộn chung và sắc với 700ml nước.
Sau đó, đun sôi, giảm lửa và đợi cho nước cô đặc còn 300ml. Bài thuốc sau đó được gạn và chia làm 2-3 lần uống khi còn hơi ấm.
Người bệnh nên uống bài thuốc này mỗi ngày 1 thang trong vòng 6 ngày liên tiếp để giảm đau lưng và mỏi gối và có những chuyển biến tích cực.
Xem thêm: Cây đinh lăng có tác dụng gì đối với sức khỏe bạn có biết
Xem thêm: Húng lủi có tác dụng gì? chữa bệnh gì? Đặc điểm, công dụng
Hy vọng với những chia sẻ của chúng tôi vềCây cỏ máu có tác dụng gì sẽ mang đến cho bạn đọc những thông tin hữu ích nhất
